Gdzie się rodzą bajki? W Czeskim Raju! czyli „Tato, ta ci się udała” Zdeňka Svěráka [recenzja]

Tato, ta ci się udała to urocza miniaturowa opowieść o tym, że każdy może w sobie znaleźć pokłady fantazji i każdy tata może zostać opowiadaczem bajek. Czasem tylko musi poszukać inspiracji w Czeskim Raju.

Zaczyna się od akcentu wręcz feministycznego – „długiego zdania mamy”. Zdanie brzmi:

„Nie gniewaj się, tato, ale ja też chodzę do pracy, a oprócz tego piorę, prasuję, szyję, gotuję, zmywam naczynia, ścieram kurze, odkurzam dywany, odprowadzam Petrzika do przedszkola, robię zakupy i chodzę na wywiadówki, smaruję sobie maszynę do szycia, czyszczę buty, noszę płaszcze do pralni i odbieram je stamtąd, i nie mam nawet czasu pójść do fryzjera, żeby ci się podobać, i tak sobie myślę, że mógłbyś przejąć ode mnie chociaż opowiadanie bajek na dobranoc, co ty na to?”.

Zadanie, choć na pozór niezbyt skomplikowane, z początku przerasta tatę-architekta. Skąd brać pomysły na bajki? W książeczkach jest ich pełno, ale dla wymagającego Petrzika i Petruszki czytanie z książki to za mało. Mama zawsze opowiada z głowy…

Tata zadręcza się, nocą nie może spać, aż wreszcie wpada na to, o co chodzi: mama urodziła się w Lomnicy nad Popelką, w samym sercu bajkowego Czeskiego Raju, nic więc dziwnego, że przychodzi jej to tak lekko.

„Nagle tata Szima posmutniał. On urodził się w Pradze, na Wrszowicach. A to nie jest bajkowa kraina. Tam są tylko szare ulice, szarobury dworzec, sklep z zamkami błyskawicznymi i przedsiębiorstwo kolejowe. Kto pochodzi z Wrszowic, ten bajki nie wymyśli”.

Mimo to tata postanawia wyruszyć w podróż, na poszukiwanie inspiracji.

Cieszę się, że ta książeczka czekała kilka tygodni, nim wzięłam ją ze stosiku i przeczytałam. Bo tak się składa, że zaledwie tydzień temu byłam w miejscach, w których bajkowy tata szukał weny. Znam Podiebrady, którego cudowne wody uzdrowiły pana Sojkę, znam Jiczyn, za którym Czeski Raj się zaczyna, i znam nawet miasteczko Lomnice nad Popelką, gdzie urodziła się mama. Bo wiecie, który jeszcze sławny opowiadacz pochodzi z tego bajkowego miejsca? Sam Jaroslav Rudiš. I wszystko staje się jasne. :)

Lomnice nad Popelką. Rynek.

Jako bonus tej opowieści dostajemy dwie urocze bajki, opowiedziane przez mamę i tatę – o przygodach wieszaków w szafie w pewnym hotelu i o bohaterskiej gaśnicy. To pełne barwnych postaci historie, które uczą, by się nie wywyższać i by nikogo nie spisywać na straty, bo nigdy nie wiadomo, kiedy może nam pomóc.

Svěrák pisze plastycznie i obrazowo, w jego bajkowym świecie wszystko żyje, a efekt wzmacniają dodatkowo cudowne, dowcipne ilustracje Adolfa Borna. Piękna, mądra, pouczająca książeczka, świetna na czas kwarantanny – także jako instruktaż dla mało bajkowych tatusiów, poszukujących inspiracji. ;)

I niech żyją Podiebrady!

***
Z. Svěrák, Tato, ta ci się udała, przeł. Anna Rey, ilustr. Adolf Born, wyd. Wydawnictwo Dwie Siostry, Warszawa 2019.
Wszystkie zdjęcia są mojego autorstwa.