Czytelnicze wspominki 2012

2012 był dla mnie rokiem, w którym mało czytałam, dużo żyłam. Dlatego ilość przeczytanych przeze mnie książek jest katastrofalna, nawet w stosunku do poprzednich lat, za to mam dużo fajnych fotek z Finlandii (które lada chwila pokażę, opatrzone odpowiednim komentarzem), sporo nowych znajomych, kolejne studia na głowie oraz pracę. Przyszedł czas na bycie dorosłą, ale tak nie do końca, i trochę mi się ta dorosłość z czasem nieopierzonego kupra zazębiła, a między trybiki trafiły dziesiątki upojnych godzin nad książką. Ale mówi się trudno, a ja (jak co roku) mam noworoczne postanowienie, aby nie narzekać, więc do rzeczy!

Sztuk przeczytanych w tym roku jest 38. Książka książce nierówna, więc aby wyróżnić najlepsze muszę dokonać drobnego podziału na kategorie. I tak:

W kategorii Powieść:

1 miejsce – City, Alessandro Baricco 

2 miejsce – Auto da fé, Elias Canetti

3 miejsce – Kraina traw, Mitch Cullin

I tu – dwie obserwacje. Wszystkie trzy książki, co uświadomiłam sobie już po sporządzeniu listy, mają pewien psychodeliczny klimat. Canetti i Cullin są wprost jak jedna wielka narkotykowa wizja, Baricco – na pozór rzeczowy, szaleństwo jednak czai się gdzieś pod skórą. Może to właśnie moja literacka bajka? Druga rzecz natomiast, to że dwie spośród mojej królewskiej trójki to książki które przeczytałam w ramach przygotowywania tekstu Mali wybrańcy na granicy światów do 8. numeru Archipelagu, powinnam więc chyba oficjalnie podziękować Chihiro za podsunięcie mi tematu, za możliwość spłodzenia tego mini-przewodnika po dziecięcych zmyśleniach i przede wszystkim za polecenie City.

W kategorii Opowiadania dwa wyróżnienia, tu królują Czesi:

1 miejsce – Święto przebiśniegu, Bohumil Hrabal

2 miejsce – Księga apokryfów, Karel Čapek 

Święto przebiśniegu to kolejny argument za tym, że szaleństwo w literaturze działa na mnie magnetycznie. Z tym, że to jest inne szaleństwo niż w Krainie traw czy Auto da fé, to hrabalowskie nie ma mocy niszczącej, lecz pielęgnującą, jest jak balsam na serce i zimny okład na głowę rozgorączkowaną myślami o niegodziwości ludzi i bezsensie życia. W Čapku mniej zachwytu, ale także dużo wyrozumiałości.

W kategorii Literatura popularnonaukowa – już tylko jedna, która jednak na wyróżnienie z pewnością zasługuje:

1 miejsce – Odkryj świat fizyki, Jerzy Przystawa

O fizyce zakulisowej. Tłumaczy, o co w tym wszystkim chodzi, ale też snuje historie odkryć i każe się zastanowić nad wagą przypadku. A skoro już o tym mowa, polecam wywiad z profesorem Michałem Hellerem, duchownym i naukowcem, zamieszczony w najnowszym numerze pisma Książki. Magazyn do Czytania. Także mowa o przypadku oraz o tym, że wcale nie kłóci się on z istnieniem Boga.

Jeśli natomiast chodzi o Poezję, przeczytałam tylko tomik Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej Pocałunki. Konkurencji więc nie ma, ale miejsce w zestawieniu też na pewno mu się należy. Doskonała poezja, leciutka jak babie lato, smutna i ciepła jak popołudniowe słońce pod koniec września.

W jakie kraje zapuszczałam się literacko w tym roku najczęściej? Oczywiście do Czech (9 książek), Polski (8 książek), USA (5 książek) i Wielkiej Brytanii (5 książek), czyli bez wielkich rewolucji. Odstępstwem od normy jest natomiast moja czytelnicza wycieczka do Skandynawii (4 książki norweskie i jedna fińska), która mnie bardzo cieszy.

W rozpoczynającym się roku 2013 prawdopodobnie znów będę dużo żyć, a na pewno dużo pracować, więc większej częstotliwości ukazywania się recenzji obiecać nie mogę. Za to moje postanowienie na nowy rok – czytać więcej książek niż rzeczy o książkach. Może w ten sposób choć trochę zaległości nadrobię.

Wszystkim Wam natomiast w 2013 życzę książek odrywających od rzeczywistości, pobudzających zmysły, stymulujących szare komórki. Niekoniecznie wielu, ale żeby były dobre.